Uchunguzi wa historia na maendeleo ya fasihi unadhihirishwa kuwa, wahusika wa kifasihi hubadilika kadri wakati unavyoendelea. Wahusika wanaopatikana katika kazi za kifasihi za miaka ya zamani wanatofautiana kwa kiasi kikubwa na wahusika wanaopatikana katika kazi za fasihi za miaka ya baadaye. Njogu na Chimerah (1999:40-44), wanarejelea wahusika wanaozungumziwa Mlacha na Madumulla (1991). Wamitila (2008: 382-392),Continue reading “Njia za kubainisha wahusika.”
Category Archives: Fasihi
Mbinu za kusawiri wahusika.
Kwa mujibu wa Wamitila (2002), mwandishi anaweza kutumia njia kadhaa na tofauti katika kuwasawiri wahusika wake. Msanii ana uhuru sio tu wa kuwatumia wahusika wa aina fulani, bali wa kuiteua namna ya kuwawasilisha wenyewe. Kama wasomi na wahakiki wa fasihi, tunategemea sifa kadhaa kuwaelewa wahusika hao: maumbile yao, mienendo na tabia zao, lugha zao, vionjoContinue reading “Mbinu za kusawiri wahusika.”
Dhana za falsafa ya historia katika riwaya.
Falsafa ya historia inahusu utaratibu maalumu na wenye kuzingatia umakini wa hali ya juu unaoongoza tafakari juu ya sura anuwai za zama zilizopita na ufahamu wa mambo ya kale. Falsafa ya historia inatuwezesha kuelewa kwamba historia inajitokeza katika sura mbalimbali, kwani hakuna historia iliyo katika sura ya aina moja. Pia, inatuwezesha kufahamu kwamba kuna ufahamuContinue reading “Dhana za falsafa ya historia katika riwaya.”
Changamoto na ufumbuzi wa riwaya za Kiswahili.
Licha ya kuwepo kwa mazingira mwafaka ya riwaya ya Kiswahili kutumika kufundishia historia, tukiri kuwa kuna changamoto kadha wa kadha ambazo kwa namna yoyote zinapaswa kushughulikiwa ipasavyo ili kufanikisha kwa uhakika riwaya ya Kiswahili kutumika kufundishia historia. Changamoto hizi zinajadiliwa katika sehemu hii kama ifuatavyo: Mosi, uhaba wa kupatikana kwa riwaya zilizochapishwa kale. Hili niContinue reading “Changamoto na ufumbuzi wa riwaya za Kiswahili.”
Riwaya za Kihistoria.
Riwaya za kihistoria ni tanzu za kimasimulizi ambazo huunda na kuitengeneza historia kwa njia ya ubunifu. Ubunifu huu unajitokeza kupitia wahusika wa kubuni au wahusika halisi ambao wameinuliwa kidogo katika namna ya utendaji wao kuliko hali halisi. Pia, ubunifu huo unaweza kujitokeza kupitia utumiaji wa matukio halisi ya kihistoria lakini yakaongezewa na wahusika wa kubuniContinue reading “Riwaya za Kihistoria.”
Fasihi na Historia.
Pamoja na uhusiano huo wa muda mrefu, ni vema ikatambulika kwamba zimekuwepo harakati kadhaa za kutaka kuifuta kabisa historia hii ya uhusiano huo. Wataalamu wa pande hizi mbili, kila upande kwa malengo yake katika kipindi fulani cha wakati, walifanya majaribio kuondosha au kuufuta kabisa uhusiano huu. Kwa upande wa wanafasihi walisukumwa na haja ya kuionaContinue reading “Fasihi na Historia.”
Riwaya za Kiswahili katika ufundishaji wa historia.
Dhana Ya Fasihi.
Fasihi kwa ujumla wake ni sanaa ya kutumia lugha ili kuwakilisha wazo fulani kwa hadhira kusudiwa. Hivyo tunaposema kuwa fasihi ni sanaa ya lugha inamaana kuwa fasihi huipamba lugha ya kawaida kuonekana isiyo ya kawaida ili kuwavutia watu na kuwakosha kihisia (Samweli, 2015). Fasihi imegawanyika katika tanzu kuu mbili, ambazo ni fasihi simulizi na fasihiContinue reading “Dhana Ya Fasihi.”
Fani za Uandishi/Kisanaa.
Hizi ni mbinu za Kiufundi zitumikazo na mwandishi/msimulizi wa kazi yoyote ya fasihi ambayo humlazimisha msomaji/hadhira kuisoma hadithi nzima ili kuzitambua.Baadhi yazo ni kama vile: Sadfa-Hii ni hali ambapo matukio hutendeka kwa pamoja bila ya kupangwa. Kisengerenyuma-Hapa mwandishi hurejelea matukio yaliyofanyika nyuma.Hivyo humlazimu kubadilika wakati kuyasimulia tena. Kisengerembele-Hapa mwandishi husimulia mambo yatakayotokea siku za halafuContinue reading “Fani za Uandishi/Kisanaa.”
Sifa Za Mhakiki.
Mhakiki huwa na sifa zifuatazo: Anatakiwa asikuwe mpondaji wa kazi ya watu wengine; asichukue au kusifia tu kazi za waandishi kwa sababu zake binafsi bila ya kuzingatia ukweli wa kazi hiyo. Mhakiki anastahiki awe amesoma kazi mbalimbali za fasihi na sio tu ile anayoifanyia uhakiki ili awe na ujuzi zaidi katika uwanja wa uhakiki. MhakikiContinue reading “Sifa Za Mhakiki.”
