Isimu-ubongo– ni tawi la isimu linalochunguza mahusiano kati ya lugha namichakato ya kiakili (ubongo), uzalishaji wa matamshi katika ujifunzaji wa lugha.Msingi mkubwa katika tawi hili la isimu ni kuwa mchakato wa uzungumzajihuanzia katika akili ya mtu. Hivyo mwanaisimu ubongo hujaribu kutafitina kuelezani nini hasa kinatokea katika ubongo ambacho kinamwezesha mwanadamukuzungumza. Pia hutafiti na kueleza matatizoContinue reading “Matawi Ya Isimu.”
Monthly Archives: April 2020
Matawi Ya Isimu.
Isimu-ubongo– ni tawi la isimu linalochunguza mahusiano kati ya lugha na michakato ya kiakili (ubongo), uzalishaji wa matamshi katika ujifunzaji wa lugha. Msingi mkubwa katika tawi hili la isimu ni kuwa mchakato wa uzungumzaji huanzia katika akili ya mtu. Hivyo mwanaisimu ubongo hujaribu kutafitina kueleza ni nini hasa kinatokea katika ubongo ambacho kinamwezesha mwanadamu kuzungumza.Continue reading “Matawi Ya Isimu.”
Dhana Ya Fonolojia.
Fonolojia ni nini?Kwa mujibu wa Mugulu (1999) akimrejelea Fudge (1973) anasema kwamba fonolojia ni kiwangokimojawapo cha lugha fulani kilicho na vipashio vidogo zaidi kuliko vipashio vingine vyote vya lugha.Vipashio vya kifonolojiani fonimu na alofoni zake.Dosari ya fasili hii ni kwamba haijafafanua kiwango kipi cha lugha ambacho kinahusika na fonolojia kwani lughainaviwango mbalimbali.Massamba (2010) anasema kuwaContinue reading “Dhana Ya Fonolojia.”
Dhana Ya Fonimu.
FonimuNi kipashio kidogo kabisa cha kifonolojia kinachoweza kubadili maana ya neno. Hivyo basi,fonimu ina maana, kwa kuwa inaweza kubadili maana ya neno inapobadilishwa nafasi katikaneno husika. Foni chache zilizoteuliwa kutoka katika bohari la sauti ili zitumike kwenye mfumowa sauti za lugha mahususi ndiyo fonimu. Hivyo, fonimu ni chache ikilinganishwa na foni. Idadiya fonimu za lughaContinue reading “Dhana Ya Fonimu.”
Sajili Ya Simu.
Hii ni lugha inayotumiwa katika mazungumzo ya simu. Sifa za lugha ya simu Mazungumzo ya simu ni mafupi, hutumia sentensi fupi zenye muundo rahisi. Hoja hutajwa moja kwa moja bila maneno mengi kwani ili kudhibiti gharama ya simu Huwa na kukatizana kwa maneno kati ya wazugumzaji. Huwa ni mazungumzo baina ya watu wawili pekee; anayepigaContinue reading “Sajili Ya Simu.”
Isimujamii.
Isimujamii– ni tawi la isimu (elimu ya lugha) linalochunguza namna lugha inavyotumika katika jamii na uhusiano baina yake. Tawi hili huzingatia matumizi ya lugha katika mazingira tofauti; aina mbali mbali za lugha na mazingira yake; uhusiano kati ya lugha na utamaduni wa jamii inayoitumia. Istilahi za isimujamii Isimu – ni mtalaa ambao huchunguza, huchanganua naContinue reading “Isimujamii.”
Dhana ya Waswahili.
Katika kipindi ambacho kilipita, niliweza kufafanua mchango wa Kiswahili katika bara la Afrika. Katika maelezo hayo, niliweza kueleza Mswahili ni nani. Nitarejelea sehemu hiyo ya kumweleza Mswahili na Uswahili wake.Mwandishi wa _Periplus_ anasema kuwa Waswahili ni:-a). *Wajuzi* *wa* *meli* : tabia inayojitokeza hapa ni kwamba, watu hawa wana tabia za kipwani na kibahari. Hapo awali,Continue reading “Dhana ya Waswahili.”
Nafasi ya Kiswahili Barani Afrika.
*NAFASI* *YA* *KISWAHILI* *KATIKA* *BARA* *LA* *AFRIKA* ! Swali ambalo tunafaa kulijua tunapoangazia suala hili ni, je! Mswahili ni nani?, Kiswahili kilitoka wapi?. Hilo ni suala la kiisimu ambalo pengine nitaligusia kidogo. Kuna maono mbalimbali kuhusu huyu anayeitwa mswahili. Mwandishi wa _periplus_ katika katika usemi wake anadai kuwa: a). Waswahili ni wajuzi wa meli- yaaniContinue reading “Nafasi ya Kiswahili Barani Afrika.”
Dhana Ya Fonetiki.
Fonetiki ni taaluma inayojishughulisha na jinsi sauti yo yote inavyotolewa au inavyopatikana. Hii ni sayansi huru ambayo inatumia nadharia za sayansi halisi kama vile fizikia, uhandisi, baiolojia, nk. na kufaidi matokeo ya kiutafiti ya taaluma hizi. Mathalani, ili mwanafonetiki aelewe jinsi ala za sauti zinavyofanya kazi wakati wa utolewaji wa sauti, atafaidika na maelezo yaContinue reading “Dhana Ya Fonetiki.”
Matumizi Ya Lugha.
Matumizi ya lugha ni namna ambavyo wazungumzaji wa lugha hutumia lugha kwa kuzingatia mila, desturi na kaida mbalimbali za jamii inayohusika. Katika mada hii utajifunza mambo ya msingi ya kuzingatia unapotumia lugha. Utaelewa dhana mbalimbali zinazohusishwa na matumizi ya lugha kama vile rejesta, misimu, utatata katika lugha, lugha ya mazungumzo na lugha ya maandishi. MatumiziContinue reading “Matumizi Ya Lugha.”
